MAYA Ở ĐÂU

Trong thời kỳ cổ đại, thanh nhã Maya đóng vai trò khởi thủy cho những phát con kiến vượt thường, là vị trí duy nhất trong các nền cao nhã tại Tây cung cấp cầu có hệ thống chữ viết cùng lịch riêng biệt, khoa học phát triển vượt bậc.

Bạn đang xem: Maya ở đâu

“Trí tuệ khởi đầu từ những điều kỳ diệu” - Triết nhà đạo đức đầu tiên của châu âu Sokrates (470-399 TCN)

Nền lộng lẫy Maya được hình thành bởi tín đồ Maya - xuất phát từ một bộ tộc thổ dân nhỏ dại bé ở châu mĩ mà từ bỏ 2000 thời gian trước đây sống trên bán hòn đảo Yacatan của Trung Mỹ, thuộc đông phái nam Mexico, bắc Guatemala với Honduras ngày nay. Đó là 1 nền văn minh chứa đựng kho tàng trí tuệ bí ẩn mà mang lại giờ nhân loại vẫn không xong giải mã.

Thịnh suy của quốc gia, dân tộc bản địa đều gắn sát quá trình nỗ lực giao lưu và học hỏi và trí tuệ sáng tạo không ngừng, tương tự như các nền thanh tao khác, người Maya đã minh chứng cho trí tuệ đỉnh cao với những góp sức vượt thường khiến nhân một số loại nể phục.

giữa những thành tựu xứng đáng ghi thừa nhận của nền lộng lẫy Maya đó là phát triển hệ thống chữ viết khôn xiết sớm, được ghi dấn là ngôn ngữ chữ viết được nghe biết duy nhất ở Trung Mỹ vào khoảng 150-250 TCN, là 1 trong những chuỗi của các ký hiệu âm và dấu tốc ký, khối hệ thống chữ viết của fan Maya tất cả hơn 1000 cam kết hiệu không giống nhau.

nhờ vào có khối hệ thống chữ viết mà tín đồ Maya vẫn viết sách về các vị thần, tín đồ đứng đầu, về cuộc sống và hầu như sự kiện quan trọng đặc biệt của họ. đều cuốn sách của bạn Maya được gia công từ vỏ cây, tuy còn mang ý nghĩa tượng hình tuy vậy chữ viết của người Maya vẫn tiến xa rộng chữ tượng hình của nền văn minh Ai Cập. Người Maya vẫn biết thực hiện giấy được thiết kế bằng vỏ cây hoặc domain authority nai phơi khô.

Người Maya là một trong những người thứ nhất xây dựng nên "thành phố".

Xem thêm: Cách Để Ngủ Khi Bị Đau Cổ Nên Nằm Như Thế Nào, Ngủ Dậy Bị Đau Nhức Cổ Phải Làm Sao Để Khắc Phục

đa số thành phố nổi bật nhất là Nabke, Chichen Itza, Yaxchilian, Oxkintok, Palenque, Dos Pilas, Uaxactun, Altun Ha, Bonampak. Số đông khu city của tín đồ Maya bao gồm sức chứa hàng chục ngàn người được thiết kế hoàn chỉnh, hiện tại đại. Tiêu biểu là thành phố Chichen Itza, Mexico nằm cách vùng nghỉ dưỡng Cancun không xa.

người Maya có những nhà toán học, thiên văn học đầy tài năng. Họ nạm được cách thức tính kế hoạch vô cùng chuẩn chỉnh xác nhưng mà không có bất cứ sự cung cấp nào từ máy móc, vật dụng hiện đại. Fan Maya vô cùng chú trọng đến sự việc ghi chép lại kế hoạch sử, tuy chưa phải những người thứ nhất nghĩ ra lịch, nhưng họ đã tự tạo thành 4 khối hệ thống lịch cho những giai đoạn riêng. Họ thống kê giám sát được một năm có 365 ngày. Thậm chí, người Maya còn tính được khoảng thời hạn đủ nhằm trái đất quay một vòng quanh phương diện trời. Tín đồ Maya gây chăm chú khi tính được chu kỳ xoay quanh mặt trời của sao Kim là 584 ngày.

Độc đáo cùng hiếm tất cả - sẽ là nhận quan tâm kiến trúc của fan Maya hệt như kiến trúc Hy Lạp cổ xưa và phong cách thiết kế La Mã. Bản vẽ xây dựng của người Maya có hàng ngàn năm tuổi, rất đa dạng và phong phú và giỏi đẹp, thể hiện ở những dự án công trình xây dựng mẫu mã kim tự tháp có bậc sống khắp cương vực Nam Mỹ. Vấn đề xây các kim từ tháp của fan Maya được giám sát và đo lường rất chính xác theo các quan niệm vũ trụ và những loại kế hoạch của họ.

Nghệ thuật Maya khoảng từ năm 200 mang đến 900 TCN được reviews là khôn xiết tinh xảo và đẹp nhất của Tân nhân loại cổ. Hồ hết tác phẩm chạm khắc và thẩm mỹ đắp nổi bởi vữa tường sống Palenque và tượng của Copán xứng đáng ngưỡng mộ, phô bày tầm dáng tinh tế, yêu kiều, đúng chuẩn của con tín đồ ở nam Mỹ. Vào đó, phải kể tới ngôi đền rồng Kukulcan gồm những tòa thành xây theo kiểu lô cốt, trong số những di tích cổ độc nhất của Chichen Itza, chiếm diện tích 3.000km2, cao 30m. Thân tháp cao lớn, 4 mặt có tổng cộng 364 bậc, bao hàm cả thần miếu trên đỉnh tháp.

tín đồ Maya đã sáng tạo được một nền toán học cải cách và phát triển chi tiết, có thể ghi chép những sự kiện, quyết định thời gian gieo trồng, thu hái với tính toán đúng chuẩn thời huyết và phần nhiều ngày mưa các nhất trong năm, lợi dụng rất tốt những vùng đất đai cằn cỗi. Với sự trở nên tân tiến của những nền tao nhã Trung Mỹ khác, fan Maya sử dụng hệ đếm nhị thập phân (vigesimal) và hệ ngũ phân. Thuật toán học của họ so với những dân tộc thời cổ đại giỏi đến gớm ngạc, đặc biệt là việc họ rất thành thạo quan niệm về số “0”sớm rộng châu Âu khoảng 900 năm.

Phương pháp chữa trị bệnh của fan Maya là sự kết hợp phức tạp giữa tư tưởng, cơ thể, tôn giáo, nghi thức và khoa học. Tuy nhiên, họ cũng có thể có nhiều phương pháp chữa bệnh dịch tiến bộ, như khâu vệt thương bởi tóc người, bó xương, gắn răng giả có tác dụng từ ngọc bích và hàn răng bằng pirit sắt. Kề bên đó, tín đồ Maya liên tục dùng những loại thuốc gây ảo giác trong các nghi lễ tôn giáo, mà lại họ cũng sử dụng mỗi ngày để giảm đau.

Nền thanh tao Maya có nhiều thành tựu trong nghành nghề kỹ thuật công nghệ: fan Maya đã áp dụng và sinh sản thành thạo các dụng thay cắt gọt từ đá núi lửa (obsidian), sau đây còn biết thực hiện đến kim loại, biết sử dụng cao su thiên nhiên đã giữ hóa, biết kĩ thuật làm cho muối… làm ra nhiều kinh ngạc cho các nhà khảo cổ học của cố gắng giới.

trước lúc có mọi trận bóng như ngày nay, người Maya cổ truyền cũng đã từng có lần tổ chức các trận bóng đá có tên gọi Pok A Tok. Điều biệt lập là trong những trận nhẵn của họ, các cầu thủ buộc phải tranh đấu không những thắng thua bên cạnh đó tranh giành là giữa cuộc đời và cái chết nhằm mục đích tải vui mang lại giới quý tộc.

Tôn giáo đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống tinh thần của fan Maya. Trong những nghi lễ cọ tội quan trọng đối với những người Maya cổ là rửa mặt hơi đến đổ mồ hôi. Tương tự như phương thức tắm khá ngày nay, phòng tắm hơi của bạn Maya được xây từ khá nhiều tảng đá, với trần nhà tắm chỉ tất cả một lỗ nhỏ. Nước được đổ xuống đông đảo tảng đá nóng trong phòng để làm cho hơi nước, khiến cơ thể toát mồ hôi. Bạn Maya thích cách thức tắm này bởi họ cảm xúc sảng khoái và thật sạch hơn.

bạn Maya còn cho rằng trái đất là trung vai trung phong của vũ trụ, không cử động và không di chuyển. Thần mặt trời, Thủy thần luôn được nhìn nhận trọng vì chưng hai vị thần này có tác động lớn tới các vụ mùa bội thu. Vày đó, bạn Maya nhận định rằng để thời tiết không xẩy ra hạn hán và ổn định, họ chuyển vào “giếng thánh” một cô bé đồng trinh 14 tuổi, để hiến tế hoặc cảm ơn các vị thần, cô gái khi được quăng quật vào giếng sẽ trở thành bạn hầu của thủy thần, được tiêu hóa mặc đẹp cùng tận hưởng cuộc sống an nhàn.

bất kể ở thời đại nào, buôn bản hội như thế nào thì tầm nhìn chiến lược vẫn là một nhân tố đặc biệt quan trọng quyết định tới sự hưng thịnh giỏi suy tàn của cả nền văn minh, làm việc mỗi quốc gia, dân tộc.

tương tự như các nền văn minh cùng thời, xóm hội Maya phân thành hai loại là dân tự do và nô lệ. Dân trường đoản cú do bao hàm quý tộc, tăng lữ, người đứng đầu thị tộc có rất nhiều quyền lực. Số dân tự do sót lại là bạn lao hễ sản xuất. Bầy tớ là thế hệ chiếm nhiều phần trong làng mạc hội. Họ có địa vị thấp nhát và đề xuất làm toàn bộ những công việc nặng nhọc như chặt cây, đốt rẫy, tạo đền miếu.

Chính trị nổi bật của bạn Maya là các vương quốc bé dại (ajawil, ajawlel, ajawlil) đứng đầu bởi truyền thống cha truyền bé nối – ajaw, sau này là k’uhul ajaw. Ở Maya có 18 thành bang, vì vậy nền văn minh Maya không lúc nào được thống nhất. Từng thành bang đang cử một giáo sĩ cao cấp đứng đầu khối hệ thống giáo sĩ siêng về nghi lễ, tôn giáo, tiên đoán các sự kiện xuất sắc lành cho tất cả những người cai trị.

Vua Maya bổ nhiệm batabs, những quan phụ tá để cai trị các thành phố nhờ vào và các làng xóm trong thành bang. Batabs sẽ tổ chức hành pháp, tứ pháp với lập pháp, bảo đảm triều cống và cung ứng quân nhóm trong thời chiến tranh. Batabs công ty trì Hội đồng địa phương (cuch ah cabob), thuộc trợ lý (al - kuleloob) giúp sức nhân dân vào thành bang và với chính quyền trung ương.

Ở từng thành bang được cử một chỉ đạo quân sự về tối cao mà tín đồ Maya gọi là nacom. Nacom ship hàng trong quân nhóm 3 năm và bao gồm nhiệm vụ đưa ra chiến lược quân sự và lôi kéo quân đội đi chiến đấu. Quân nhóm Maya khôn xiết kỷ lao lý và các chiến binh lành mạnh và tích cực tham gia vào các bài tập huấn luyện và đào tạo và diễn tập hay xuyên; phần đông người bầy ông cứng cáp ở Maya đều bắt buộc tham gia nhiệm vụ quân sự. Bên nước Maya không gia hạn quân đội thường trực; các chiến binh sẽ được tập thích hợp bởi những quan chức địa phương.

Ở Maya các cuộc chiến tranh tiếp tục xảy ra ở những thành bang không nhằm mục đích tiêu diệt kẻ thù nhiều như là bắt giữ lại tù binh cùng cướp tách bóc mà vị tranh chấp yêu mến mại; tầy binh bắt được hay bị thịt đi nhằm tế vị thần phương diện Trời và thần Itzamna.

làng mạc hội Maya bị chia rẽ trẻ trung và tràn trề sức khỏe giữa giới thượng lưu cùng thường dân. Khi số lượng dân sinh tăng theo thời gian, những lĩnh vực không giống nhau của buôn bản hội ngày càng trở buộc phải chuyên biệt, và tổ chức triển khai chính trị càng ngày phức tạp. Khi dân số tăng lên và hàng ngàn thành phố được kết nối trong một mạng lưới phân cấp chủ yếu trị phức tạp, phân khúc phong lưu của làng hội được nhân lên. Một lứa tuổi trung lưu có thể đã vạc triển bao hàm các nghệ nhân, các linh mục với quan chức cấp cho thấp, yêu quý nhân với binh lính. Thường xuyên dân bao hàm nông dân, công chức, người lao rượu cồn và nô lệ. Các gia tộc cho rằng đất đai là gia tài của tổ sư thị tộc, và mối quan hệ giữa đất đai và tiên sư đã được củng cố bằng cách chôn cất người chết trong số khu dân cư.

song ở nền thanh lịch Maya mang đến rằng những vị thần Maya thống trị thế giới cả hữu hình và vô hình. Họ có lòng tin vào những thế lực siêu nhiên tràn ngập cuộc sống Maya và ảnh hưởng đến rất nhiều khía cạnh, tự các chuyển động hàng ngày đơn giản dễ dàng nhất như sẵn sàng thức ăn uống đến yêu mến mại, thiết yếu trị với các chuyển động khác.

người Maya quan tâm hôn nhân, dù cho được thi công trên các đại lý quyền lợi mái ấm gia đình chứ không hẳn từ tình yêu. Gia đình cô dâu đòi hỏi rất những tiền và những lễ thứ khác mới gật đầu đồng ý gả nhỏ gái. Người đàn ông thỉnh thoảng phải sang có tác dụng công mang đến nhà bà xã vài năm đầu sau khi cưới. Lao lý Maya chấp nhận ly hôn trong các trường đúng theo vô sinh, lừa dối, nước ngoài tình. Trẻ con sẽ sống với ba hoặc mẹ tùy thỏa thuận.

Đến vậy kỷ trang bị VIII - XIX, nền đương đại Maya ban đầu suy tàn, với rất nhiều thành phố ở các vùng khu đất thấp bị quăng quật hoang. Cuộc sống của bạn Maya được khắc ghi bằng đều nghi lễ hung tàn và luôn luôn đắm chìm ngập trong chiến tranh đẫm máu để cho nền tài chính bị tác động nặng nè, người dân cảm thấy không được ăn, sự suy sụp là điều đã được dự báo.

Tây Ban Nha xâm lấn Yucatán bắt đầu năm 1511 TCN cùng sau 170 năm thì kết thúc việc chinh phục. Tín đồ Maya không có các lãnh tụ tập trung như fan Inca ngơi nghỉ Peru, tuy có một trong những thành phần phản kháng mãnh liệt sự ách thống trị của người nước ngoài nhưng công sức ngày càng suy yếu, họ bặt tăm một cách bí ẩn.

trong diễn trình lịch sử vẻ vang thế giới, các nền văn minh chưa phải hoàn toàn khác hoàn toàn mà thông qua các vận động như chiến tranh, buôn bán, truyền giáo… gồm sự va chạm và ảnh hưởng lẫn nhau.

Nền thanh lịch Maya phát triển trong khu vực văn hóa truyền thống Mesoamerican - một trong những sáu cái nôi của nền văn minh cố kỉnh giới. Quanh vùng Mesoamerican đã tạo thành một loạt các trở nên tân tiến vượt bậc ở những lĩnh vực. Đặc biệt, fan Maya có mối quan hệ mật thiết với các nền văn hóa lân cận bao gồm Olmecs, Mixtecs, Teotihuacan, fan Aztec và đa số tộc tín đồ khác.

Người Maya trường đoản cú những vùng đồi núi rậm, đồng bằng xây dựng lên các thành phố, thị trấn, trung trung tâm của tôn giáo, nghệ thuật và thẩm mỹ và học thức đáng kinh ngạc. Ở thời kỳ rất thịnh, nền tiến bộ Maya bao che cả bán đảo Yucatan, với gần như khu city hơn 1 vạn dân, béo hơn bất kỳ thành phố làm sao của Trung Âu cùng thời. Cạnh bên đó, người Maya vẫn xây dựng thành phố Tikal to lớn với diện tích quốc gia hơn 65km2, 50.000 cư dân, hơn 3.000 Kim trường đoản cú tháp. Quanh đó ra, người Maya còn thành lập các bọn tế, bia đá, khu vực chịu tầm ảnh hưởng là 500km2.

số đông các đô thị Maya có nhiều đặc trưng tầm thường về văn hóa nhưng chưa khi nào có sự thống tuyệt nhất trong định kỳ sử. Do mỗi đô thị béo được hiện ra theo một mẫu mã thành bang tuyệt nhất định gồm một đô thị trung tâm, một số thị trấn với vùng nông làng bao quanh.

trong số ấy hai tp là Tikal cùng Kaminaljuyu gồm nhiệm vụ không ngừng mở rộng mạng lưới ra ngoài khoanh vùng Maya vào vùng trung trung tâm Mexico và khẳng định sự hiện diện của tín đồ Maya trên Tetitla của Teotihuacan. Đây là trong số những nỗ lực kết nối những vùng văn hóa để bảo trì sự cách tân và phát triển của cả nền văn minh. Cạnh bên đó, tín đồ Maya đã thiết kế một nền văn minh riêng biệt ở Honduras, bắc Guatemal và một số khoanh vùng cận Mexico.

tương tự như những nền lộng lẫy cổ đại, nền kinh tế Maya phụ thuộc nhiều vào nông nghiệp trồng trọt và chăn nuôi. Vì chưng đó, Maya mang ý nghĩa chất của nền cao nhã nông nghiệp, họ đã đem về cho trái đất những mô hình trồng cây lương thực đặc trưng và sớm nhất trong định kỳ sử. Đặc biệt, người Maya được coi là những chuyên viên nông học bụ bẫm của nhân loại khi tìm kiếm ra các loại cây xanh làm thức ăn đã giúp họ nhanh chóng trở thành một làng mạc hội bao hàm tư tưởng tiến bộ. Sau khoản thời gian phát hiển thị châu Mỹ, những nhà thám hiểm tín đồ Tây Ban Nha đã mày mò ra hầu như giống cây của fan Maya và phổ cập chúng khắp cầm giới. Bài toán người dân trên lục địa Á-Âu trồng phần đa giống cây lạ mắt này đã khiến cho lịch sử trái đất thay đổi.

ko kể ra, fan Maya còn bán buôn các một số loại nông sản làm việc khắp khu vực Maya, trên mọi Mesocerica cùng xa rộng nữa. Trường đoản cú đó, thương mại dịch vụ được không ngừng mở rộng và cải tiến và phát triển thúc đẩy sự giao trét giữa những khu vực, mặt khác là thời cơ để bạn Maya kết nạp tinh hoa từ hồ hết vùng văn hóa khác.

Tuy không ảnh hưởng đến nhiều khu vực hay phần lớn nền thanh tao khác thuộc thời điểm, mà lại nền tân tiến Maya lại tác động nhiều đến quả đât hiện đại, tiêu biểu là những sợ hãi về tài năng tận thay trái đất vào khoảng thời gian 2012 mà fan Maya đang tiên đoán. lân cận đó, nền tao nhã này còn tác động trẻ trung và tràn trề sức khỏe đến các nghành nghề như nông học, thiên văn học, khoa học và khảo cổ học tập ở thời hiện đại bởi gần như dấu tích bí mật mà nó sẽ để lại.

Để hiểu biết mang ý nghĩa chất nền tảng gốc rễ về những nền sang trọng của nhân loại và hiểu thâm thúy hơn về nền tiến bộ Maya, Nhà gây dựng - quản trị Tập đoàn Trung Nguyên Legend Đặng Lê Nguyên Vũ trung tâm huyết, cẩn trọng, tuyển lựa chọn từ hàng tỷ cuốn sách, từ hàng vạn tấm gương danh vĩ nhân thành công xuất sắc nhất của nhân loại với các tác phẩm tiêu biểu viết về lịch sử vẻ vang văn minh trái đất như: “Nguồn nơi bắt đầu văn minh” (Will Durant), “Văn minh phương Tây cùng phần còn lại của nắm giới” (Niall Ferguson), “Sự va chạm của những nền tiến bộ và sự tái lập bơ vơ tự gắng giới” (Samuel Huntington), “Nền đương đại và sự bất mãn của nó” (Sigmund Freud), “Lược sử loại người” (Yuval Noah Harari)… cùng rất nhiều cuốn sách quý khác.

Tủ sách căn nguyên Đổi đời gồm hơn 100 đầu sách quý, thấm đẫm tứ duy biện chứng, tuần hoàn liên thông tự lập thuyết cho thực hành, hợp độc nhất tinh hoa của tổng thể nhân nhiều loại về 12 nghành nghề căn cốt nhất: Khoa học, Triết học, Huyền học, Y học, Võ học, khiếp tài học, chính trị học, Đạo đức học, làng hội học, Mỹ học, Âm thanh học tập và ngữ điệu học nhằm mục tiêu khuyến khích vấn đề học hỏi, tiếp thu và ứng dụng tinh hoa trí thức nhân loại. Từ đó, đưa hóa sức khỏe tri thức thành sức mạnh vật chất, sức khỏe thể hóa học và sức mạnh tinh thần giúp mỗi cá nhân rút ngắn con phố đi đến thành công xuất sắc và niềm hạnh phúc đích thực.

bất kỳ một nền cao nhã nào muốn thành công đều phải tuân hành những giá trị gốc rễ như sự phát âm biết, nỗ lực học hỏi và chia sẻ và sáng tạo không ngừng; chiến lược đúng mực và niềm tin đoàn kết vào suốt quy trình hình thành và cải tiến và phát triển cùng tầm tác động rộng lớn.

thành công của nền văn minh Maya không nằm quanh đó quy qui định ấy, nhưng chính vì sự hiểu biết và niềm tin ham học hỏi và chia sẻ đã góp họ đụng đến đỉnh vinh quang, thiết kế nên kho báu trí tuệ bí hiểm mà cho nay nhân loại không kết thúc giải mã cùng thán phục.

cơ mà cuối cùng, nền cao nhã Maya cũng đối mặt với sự suy vong như các nền hiện đại Hy-La, Lưỡng Hà, Ai Cập vì chưng những nguyên do tiềm tàng - khi không còn gia hạn được sự tác động của mình với các khu vực khác, chỉ gói gọn trong một phạm vi bé dại hẹp, không có sự giao lưu cọ xát với các nền thanh tao khác. Đặc biệt, fan Maya vẫn tồn tại những nghi lễ, tập tục lạc hậu, tàn nhẫn để thờ phụng thần linh. Tuy vậy cũng cần thừa nhận các nỗ lực trí tuệ sáng tạo không xong xuôi của bạn Maya, nhưng điều đó là chưa đủ đến sự phát triển toàn diện. Ở họ không đủ một cố gắng hệ tiếp quản nhằm mục tiêu kế thừa số đông thành tựu sẵn tất cả và sáng chế để duy trì sự tồn tại của mình. Cũng do tại tầm nhìn giảm bớt của tín đồ Maya, cùng với những bất ổn về mặt thiết yếu trị do số lượng dân sinh quá đông và không tìm được sự đồng điệu, giờ nói chung suốt ngày say sưa trong chiến tranh, xung thốt nhiên giữa những bộ tộc cùng rất nguồn tài nguyên thiên nhiên ngày càng kiệt đã khiến cho nền tiến bộ Maya sụy đổ một cách nhanh chóng và đầy túng bấn ẩn.

Những góp sức mà nền văn minh trái đất được thừa hưởng là hiệu quả chung sự vận động của rất nhiều tri thức, được cả loài người góp nhặt, xây dựng từ rất nhiều thế hệ. Ẩn sâu bên phía trong đó là hồ hết nét rất chung mà mỗi nền văn minh, giang sơn hay dân tộc đề đề xuất tuân thủ, hấp thụ và áp dụng nó một phương pháp linh hoạt để gia hạn sự vĩnh cửu của mình. Lịch sử vẻ vang thế giới đã chứng minh, nền hiện đại nào, dân tộc nào tạm dừng hoạt động để tìm cách bảo đảm an toàn mình là thất bại.